De kracht van stemmen verheven in lied
- Verheug je en schreeuw
- De keuze van de NYT-criticus
- Geregisseerd doorDon McGlynn
- Documentaire
- PG
- 1u 55m
Theologen en geestelijken van alle religies mogen over het bestaan van God debatteren totdat de koeien thuiskomen. Maar zoals aangetoond door Rejoice and Shout, Don McGlynn ’s documentaire geschiedenis van Afrikaans-Amerikaanse gospelmuziek, zijn redelijke argumenten niets vergeleken met de kracht van stemmen die in liederen worden verheven om de Heilige Geest aan te roepen. Je religie of het ontbreken ervan doet er niet toe. Op een gegeven moment kun je tijdens het kijken van de film die muziek voelen is God, of zo niet, een nauwe benadering van goddelijkheid.
Dit historisch overzicht van het genre leunt zwaar op de uitgebreide archieven van de producer, Joe Lauro, en is gebaseerd op het werk van twee experts: Anthony Heilbut, die het klassieke boek The Gospel Sound: Good News and Bad Times schreef, en Bil Carpenter , wiens Uncloudy Days: The Gospel Music Encyclopedia de levens en carrières beschrijft van meer dan 650 gospelfiguren. Hun analyses worden aangevuld met de observaties van Jacquie Gales Webb, presentatrice van een populair radioprogramma. De benadering van de heer Heilbut is voornamelijk wetenschappelijk en historisch, en die van de heer Carpenter is meer sociologisch en politiek. Smokey Robinson, die de film inleidt en de slotopmerkingen geeft, zet de prijzenswaardige toon.
Het ensemble dat de hedendaagse gospel in de film vertegenwoordigt, is de Selvy-familie uit Memphis, een uitgestrekte clan met meerdere generaties waarvan de leden voor het eerst worden geïnterviewd terwijl ze in kerkbanken zitten en tegen het einde het muzikale leven binnenstormen in een uitvoering met de machtige stem van Darrel Petties.
Verheug je en schreeuw, die aanvankelijk onsamenhangend en degressief lijkt, komt in beeld zodra het begint met het vertellen van een chronologische geschiedenis van een genre dat is ontstaan uit de versmelting van plantagewerkliederen en christelijke hymnes. Black gospel werd voor het eerst opgenomen aan het begin van de 20e eeuw. De film crediteert het Dinwiddie Coloured Quartet, een barbershop-achtige groep gevormd in een industriële school in Virginia, met het maken van de eerste opname in 1902 voor de Victor Talking Machine Company.
De film volgt de ontwikkeling van het evangelie en biedt een rechte lijn van vernieuwers en volgers die zich al snel uitbreidt als een rivierdelta met een steeds complexer netwerk van takken en uitlopers. In veel gospelsongs is de rivier de Jordaan een codenaam voor de Mississippi, en het oversteken ervan betekent aan de ene kant het slavengebied ontvluchten voor vrijheid aan de andere kant.
De Fisk Jubilee Singers breidden het vocabulaire van gospel uit om vocale kleuring te benadrukken. In de jaren dertig organiseerde Thomas A. Dorsey, de in Georgia geboren prediker in Chicago die bekend staat als de vader van de zwarte gospelmuziek, de eerste dergelijke muziekuitgeverij.
We horen het Golden Gate Quartet, een zeer gepolijste a capella-jubileumgroep die halverwege de jaren '30 de eerste van een reeks hitplaten had, en zuster Rosetta Tharpe, een prediker en gitarist die gospelthema's combineerde met bigband en blues regelingen. Op vintage beelden is te zien hoe James B. Davis, de oprichter van de Dixie Hummingbirds, de zang verwisselt met de fenomenale zanger Ira Tucker, die drie jaar geleden stierf na 70 jaar bij de groep. Een van de meest ontroerende clipsshows de Zwaan Zilvertonen , een muzikaal hoogstaand ensemble waarvan de kroon op het werk de falsetstem was van oprichter en tenor, Claude Jeter.
de onvergelijkbare Mahalia Jackson , oorspronkelijk een kapper uit New Orleans en een beschermeling van Dorsey, wordt getoond in een sterke, onverbloemde uitvoering van The Ed Sullivan Show. Haar succes illustreert een paradox van evangelie: ze verkocht miljoenen platen, maar werd nauwelijks erkend in de pop- en r&b-hitlijsten. Tot op de dag van vandaag, met uitzondering van een onvoorspelbare mainstream-hit als Oh Happy Day van de Edwin Hawkins Singers, blijft black gospel grotendeels onder de radar van de massamedia, een commerciële categorie op zich.
De afstamming gaat verder met de uitbundig uitgeruste Clara Ward Singers (een toneelmoeder, Gertrude, en haar dochters, Clara en Willa); de concurrerende Five Blind Boys of Mississippi en de Blind Boys of Alabama (te zien in een gospelmusical uit 1982, The Gospel at Colonus); en de Staple Singers. Mavis Staples, wiens opmerkingen door de hele film zijn verweven, herinnert zich hoe de familie, in de begindagen van de burgerrechtenbeweging, onder leiding van haar gitaarspelende vader, Pops, vrijheidsliedjes en enkele Bob Dylan-nummers in hun shows verwerkte.
De geschiedenis wordt afgesloten met ds. James A. Cleveland, de beroemde koorleider die hielp bij het trainen van Aretha Franklin (die niet te zien of te horen is in de film); de Edwin Hawkins-zangers; de Winanen; en Andraé Crouch, de zevenvoudig Grammy Award-winnende zanger, songwriter, arrangeur, producer en predikant, en een architect van hedendaagse christelijke muziek. Een belangrijke troef van de film is de weigering om kleine muziekfragmenten te gebruiken; de meeste nummers zijn vrij complete uitvoeringen.
Zoals bijna elk ander muziekgenre, is de Afro-Amerikaanse gospel een voortdurende dialoog tussen roots aan de ene kant en technologische innovatie en seculiere invloeden aan de andere kant. Wat verklaart de integriteit ervan? Het moet de onschendbare kern van het geloof in het centrum zijn.
Rejoice and Shout heeft de classificatie PG (ouderlijk toezicht aanbevolen). Het heeft wat mild thematisch materiaal en incidenteel roken.
VERJAARDIG EN SCHREEUW
Opent op vrijdag in Manhattan.
Geregisseerd door Don McGlynn; bewerkt door Frank Axelson; geproduceerd door Joe Lauro; uitgebracht door Magnolia Pictures. Bij Film Forum, 209 West Houston Street, ten westen van Avenue of the Americas, South Village. Speelduur: 1 uur 55 minuten.
